Chị Phượng năm nay 29 tuổi, nhưng vẫn không quên được tuổi thơ của mình thường bị những bà hàng xóm trêu đùa “mẹ có em bé, mày sắp ra rìa rồi”, thế là lũ trẻ em khác lại cười ré lên.
Chị Phượng kể, mẹ chị sinh em trai khi chị 9 tuổi, từ người được nuông chiều nhất nhà, bây giờ lại có em, cộng thêm phần suốt ngày bị trêu chòng là “ra rìa”, chị không yêu em trai của mình. “Sau này, bà nội tôi kể lại, tôi tè dầm đến tận khi học lớp 8 mà không hiểu vì sao. Sau này bà đi hỏi nhiều người, người ta bảo không phải là bệnh gì, mà từ tâm lý muốn được người lớn quan hoài, muốn được nũng nịu nên cố tình tè dầm để không bị mất vị trí trong lòng ba mẹ”, chị Phượng hồi tưởng.
Trêu đùa trẻ con “để xem nó có khôn không”
Câu chuyện của chị Phượng không phải là cá biệt. Chinh Garden Nhà văn Lê Thanh Ngân (29 tuổi, ở Hà Nội) song song là người mẹ của 2 con, tác giả của nhiều bài viết về cách nuôi dạy con, cho biết đến nay vẫn rất nhiều phụ huynh vẫn sai lầm, và trêu đùa trẻ con những câu ác hại như vậy. Trong khi con nít không biết đùa, người lớn nói đùa, thì con trẻ vẫn đang nghĩ đó là thật.
“Tôi từng gặp không ít bố mẹ dọa con ‘đi tiêm’, ‘đi gặp bác sĩ’, ‘không ngoan bắt đi học’, ‘gọi cô giáo tới’… chỉ để con ăn hết bát cháo. Hậu quả là đứa trẻ sợ hãi mỗi khi phải đi học, gào thét lên mỗi khi phải đi tiêm và dù có ốm nặng phải đi viện cũng giãy đành đạch không cho bác sĩ chạm vào người… vì chúng bị ám ảnh bởi những câu dọa nạt của bác mẹ. Chúng cứ nghĩ rằng cô giáo, bác sĩ, bệnh viện, dài là những nơi đáng sợ trên đời”, nhà văn Lê Thanh Ngân kể.
Hoặc theo trường hợp khác, những đứa trẻ bị dọa quá nhiều, khi tự khám phá và học hỏi, chúng lại nhận thấy “hóa ra những thứ ba má dọa không có thật”, chúng không còn tin vào những câu trêu đùa, dọa nạt của bố mẹ nữa. Điều đáng sợ nhất chính là “chúng không sợ cả những thứ đáng sợ thật sự”. “Ví dụ, người mẹ nói ‘Không được hút thuốc, khói thuốc đáng sợ lắm’ có khi đứa trẻ sẽ hút thử xem có đáng sợ như lời mẹ nói không. Một khi đứa trẻ đã không tin những gì cha mẹ nói, hẳn nhiên, chúng sẽ không vâng lời, từ đó mà ương bướng hơn”, chị Lê Thanh Ngân thảo luận.
Cấu tím đùi của em bé vì bị trêu “mày bị ra rìa rồi”
Chị Thiệp Ngần, 36 tuổi, tạm cư trên đường Dương Bá Trạc, Q.8, TP.HCM, mẹ của hai em bé 10 tuổi và 7 tuổi, đang học tập ở một miền quê ở tỉnh Bình Phước san sớt mình ám ảnh không thể quên vì những lời trêu đùa của người lớn. Sinh ra và lớn lên ở Nam Định, học ĐH ở Hà Nội, khi có gia đình thì sống tại TP.HCM và Bình Phước, chị Thiệp Ngần có dịp được quan sát, trải nghiệm văn hóa sống các vùng miền và rút ra kết luận, rất nhiều đứa trẻ ở các tỉnh nông thôn đồng bằng sông Hồng như chị, từng bị trêu đùa “mày sắp bị ra rìa rồi”, khi gia đình chuẩn bị có thành viên mới.
“Đó là một câu trêu đùa không tốt với trẻ con, đứa trẻ sẽ cảm thấy thật khủng khiếp, vì mình sắp không được xót thương nữa. Nhiều đứa trẻ tôi biết về nhà đã cấu tím chân, đùi của em bé, để báo oán, hay đổ lỗi cho em, không dám nhận lỗi khi sai, vì sợ lại càng không được yêu, không yêu em, cứ bố mẹ vắng nhà lại đánh em”, chị Thiệp Ngần nói.
Cũng theo chị Thiệp Ngần, không chỉ trêu đùa “mày bị ra rìa”, nhiều người lớn ở các vùng quê đến nay vẫn có những cách làm tổn thương tâm lý rất lớn của đứa trẻ như hay tụt quần các bé trai để xem phản ứng của bé ra sao; thậm chí trêu đùa những bé gái tầm 13-14 tuổi như “mày cứ phẳng lỳ như sân bay Nội Bài thế này thì khó lấy chồng”.
Hãy dừng lại ngay trò trêu đùa trẻ nít
Chị Lê Thanh Ngân đến nay vẫn không quên những trò trêu đùa ác ý của những người lớn xung quanh khi chị còn thơ bé: “Nhiều người lớn suốt ngày trêu tôi ‘Bố mày đi theo gái rồi’, ‘Bố mày đi lấy vợ khác, bỏ mẹ con mày rồi’, ‘Về bảo mẹ mày lấy chồng đi, bố mày không về nữa đâu’, khi đó, trong tôi là sự thất vọng về bố, hình ảnh đẹp về bố bỗng vỡ vụn. Tôi thương tổn và tủi khi nhìn các bạn có những ông bố thật tuyệt trần. Dần dần, tôi ghét bố, ghét những ông bố của người khác, ghét khi phải nhìn thấy niềm hạnh phúc của những gia đình có đầy đủ cả bố và mẹ, tôi trở thành ích kỷ, đố kỵ…”.
Theo chị Ngân, có những sự thương tổn tâm lý đi theo đứa trẻ cả đời, sau những câu trêu đùa. “Một điều mà mọi bố mẹ cần nhớ, đó là luôn luôn quý trọng trẻ, nói chuyện với trẻ bằng thái độ thương xót thật tâm, cởi mở, thẳng thắn, nghiêm túc sẽ mang lại hiệu quả cao trong việc giúp trẻ tiếp nhận thông tin, phân biệt đúng – sai, thật – giả… trẻ sẽ càng ngày càng tin cẩn cha mẹ hơn. Niềm tin và sự mến mộ sẽ khiến trẻ trở thành ngoan ngoãn, vâng lời bố mẹ mà không hề phải dọa nạt hay dồn ép nặng lời”.
Trong khi đó, chị Thiệp Ngần cho rằng dạy con nên người, trước nhất là đặt mình vào vị trí của trẻ con để không làm tổn thương các em.
0 Comments: