Trên đời này thứ gì khó đắc được nhất?

Có ba vị tỳ kheo đàm đạo với nhau: Trên đời này thứ gì là khó đắc được nhất?

Vị tỳ kheo thứ Chinh Garden nhất nói: “Trên đời này, khó đắc nhất là thanh xuân mãi mãi, khỏe mạnh trường thọ. Một người dù cho gia tài bạc triệu, nhưng lúc già bệnh đến, rốt cuộc muốn vui vẻ hưởng thụ cũng không được”.

Vị tỳ kheo thứ hai nói: “Khó đắc nhất là tri tâm bạn lữ, có thể cùng chung hoạn nạn. Một người dẫu giành được quyền thế của toàn trần thế, nhưng phải không có một người bạn chân thành, thì vẫn là thanh tĩnh đơn chiếc, tựa như hoa mất đi mùi thơm, không có bướm ong vờn quanh”.

Vị tỳ kheo thứ ba nói: “Tôi cho rằng khó được nhất là gia quyến hạnh phúc. Một người có thân khỏe mạnh, có bằng hữu tri kỷ, song người một nhà thù oán chiến đấu, thì hữu dụng lợi gì? Mỗi ngày đều giống như sống trong địa ngục người đời, lóng trong thời gian vô định”.

Phật Đà nghe thấy ba vị tỳ kheo bàn bạc, thế là quyết định triệu tập mọi người. Tiết trời mùa thu toát ra một bầu không khí khoan khoái nhẹ nhàng, những cánh đồng cỏ trải dài xanh tươi, gió nhè nhẹ thổi tới. Phật Đà nói với các tỳ kheo:

“Trên đời này thứ gì là khó đắc được nhất? Không phải khỏe mạnh trường sinh, không phải tri tâm bạn lữ, không phải gia đình mỹ mãn. Ta sẽ kể cho các con nghe một cố sự.

Trong biển rộng bao la, có một con rùa mù, tuổi thọ của nó vô lượng kiếp số, sang trọng trăm ngàn ức tang thương. Nó thường nhật ẩn mình dưới ngàn trượng biển sâu, trăm năm mới xuất thủy một lần. Lại có một khúc gỗ nổi, bên trong bị thủng một lỗ, xiêu bạt sóng biển, phiêu bạt theo gió. Rùa mù trăm năm mới xuất thủy một lần, muốn gặp được khúc gỗ nổi, đã là dịp xa vời, huống chi gặp được khúc gỗ nổi thủng lỗ, chẳng phải sẽ cõng nó lên bờ sao? Rùa mù gặp gỗ lỗ, vẫn có nhịp một phần ngàn vạn, mà lại phàm phu trôi dạt trong ngũ thú, muốn được thân người, so với rùa mù lên bờ khó hơn vạn lần!”

Phật Đà túm lấy một nắm bùn đất, mở lòng bàn tay ra, so sánh nói: “Chúng sinh có được thân người, như chỗ bùn trên tay của ta, còn mất đi thân người, như bụi trong đại địa. Cái gì khó đắc được nhất? Thân người là khó đắc nhất. Các tỳ kheo! Các con phải lắng nghe và nghĩ suy cho kỹ!”

Thân người một khi đã mất, vạn kiếp khó gặp, đây không chỉ là cách ngôn trong Kinh Phật, mà là điều mà một sinh mệnh không thể không biết, khiến cho chúng ta trân quý đời này, trân quý nhân duyên trước mắt. Thứ gì khó đắc được nhất? Chính là: Nhân thân nan đắc. Trong quá khứ, giới tu hành có câu: “Thân người khó được, Trung Thổ khó sinh, Chính Pháp khó gặp” (Nhân thân nan đắc, Trung thổ nan sinh, Chính Pháp nan ngộ). Là muốn nói rằng có ba điều khó đắc nhất, một người nếu có cơ duyên tu luyện, là khôn xiết trân quý. Con người là anh linh của vạn vật, cũng chỉ thân người này mới có thể tu luyện, có thể tu thành Phật, tu thành Đạo. do vậy, hãy trân quý cơ duyên. Công danh, tài lộc không thể mang theo, khi đến thì tay trắng, khi rời đi cũng tay trắng. Hơn nữa, bị mê hoặc trong cõi tục, bị lợi danh dẫn dắt, sẽ càng tạo thêm nhiều khổ thân, thiện ác tất báo là thiên lý, sẽ khiến cho sinh mệnh đời sau càng thêm thống khổ. Trân quý hiện tại, tuân theo Chính Pháp đại đạo, ‘phản bổn quy chân’ mới là mục đích chân chính của làm người.