Chị Phượng năm nay 29 tuổi, nhưng vẫn không quên được tuổi thơ của mình thường bị những bà láng giềng trêu đùa “mẹ có em bé, mày sắp ra rìa rồi”, thế là lũ trẻ mỏ khác lại cười ré lên.
Chị Phượng kể, mẹ chị sinh em trai khi chị 9 tuổi, từ người được nuông nhất nhà, bây chừ lại có em, cộng thêm phần suốt ngày bị thục là “ra rìa”, chị không yêu em trai của mình. “Sau này, bà nội tôi kể lại, tôi tè dầm đến tận khi học lớp 8 mà không hiểu tại sao. Sau này bà đi hỏi nhiều người, người ta bảo không phải là bệnh gì, mà từ tâm lý muốn được người lớn quan hoài, muốn được nũng nịu nên cố tình tè dầm để không bị mất vị trí trong lòng ba mẹ”, chị Phượng hồi ức.
Trêu đùa trẻ thơ “để xem nó có khôn không”
Câu chuyện của chị Phượng không phải là cá biệt. Nhà văn Lê Thanh Ngân Chinh Garden (29 tuổi, ở Hà Nội) đồng thời là người mẹ của 2 con, tác giả của nhiều bài viết về cách nuôi dạy con, cho biết đến nay vẫn rất nhiều phụ huynh vẫn sai trái, và trêu đùa trẻ em những câu tai hại như vậy. Trong khi trẻ mỏ không biết đùa, người lớn nói đùa, thì con trẻ vẫn đang nghĩ đó là thật.
“Tôi từng gặp không ít bố mẹ dọa con ‘đi tiêm’, ‘đi gặp bác sĩ’, ‘không ngoan bắt đi học’, ‘gọi cô giáo tới’… chỉ để con ăn hết bát cháo. Hậu quả là đứa trẻ sợ hãi mỗi khi phải đi học, gào thét lên mỗi khi phải đi tiêm và dù có ốm nặng phải đi viện cũng giãy đành đạch không cho bác sĩ chạm vào người… vì chúng bị ám ảnh bởi những câu dọa nạt của ba má. Chúng cứ nghĩ rằng cô giáo, thầy thuốc, bệnh viện, dài là những nơi đáng sợ trên đời”, nhà văn Lê Thanh Ngân kể.
Hoặc theo trường hợp khác, những đứa trẻ bị dọa quá nhiều, khi tự khám phá và học hỏi, chúng lại nhận thấy “hóa ra những thứ bác mẹ dọa không có thật”, chúng không còn tin vào những câu trêu đùa, dọa nạt của bố mẹ nữa. Điều đáng sợ nhất chính là “chúng không sợ cả những thứ đáng sợ thật sự”. “Ví dụ, người mẹ nói ‘Không được hút thuốc, khói thuốc đáng sợ lắm’ có khi đứa trẻ sẽ hút thử xem có đáng sợ như lời mẹ nói không. Một khi đứa trẻ đã không tin những gì bác mẹ nói, cố nhiên, chúng sẽ không vâng lời, từ đó mà ương bướng hơn”, chị Lê Thanh Ngân thảo luận.
Cấu tím đùi của em bé vì bị trêu “mày bị ra rìa rồi”
Chị Thiệp Ngần, 36 tuổi, tạm trú trên đường Dương Bá Trạc, Q.8, TP.HCM, mẹ của hai em bé 10 tuổi và 7 tuổi, đang học tập ở một miền quê ở tỉnh Bình Phước chia sẻ mình ám ảnh chẳng thể quên vì những lời trêu đùa của người lớn. Sinh ra và lớn lên ở Nam Định, học ĐH ở Hà Nội, khi có gia đình thì sống tại TP.HCM và Bình Phước, chị Thiệp Ngần có cơ hội được quan sát, trải nghiệm văn hóa sống các vùng miền và rút ra kết luận, rất nhiều đứa trẻ ở các tỉnh nông thôn đồng bằng sông Hồng như chị, từng bị trêu đùa “mày sắp bị ra rìa rồi”, khi gia đình chuẩn bị có thành viên mới.
“Đó là một câu trêu đùa không tốt với con trẻ, đứa trẻ sẽ cảm thấy thật khủng khiếp, vì mình sắp không được yêu thương nữa. Nhiều đứa trẻ tôi biết về nhà đã cấu tím chân, đùi của em bé, để trả thù, hay đổ lỗi cho em, không dám nhận lỗi khi sai, vì sợ lại càng không được yêu, không yêu em, cứ cha mẹ vắng nhà lại đánh em”, chị Thiệp Ngần nói.
Cũng theo chị Thiệp Ngần, không chỉ trêu đùa “mày bị ra rìa”, nhiều người lớn ở các vùng quê đến nay vẫn có những cách làm thương tổn tâm lý rất lớn của đứa trẻ như hay tụt quần các bé trai để xem phản ứng của bé ra sao; thậm chí trêu đùa những bé gái tầm 13-14 tuổi như “mày cứ phẳng lỳ như sân bay Nội Bài thế này thì khó lấy chồng”.
Hãy dừng lại ngay trò trêu đùa trẻ nít
Chị Lê Thanh Ngân đến nay vẫn không quên những trò trêu đùa ác ý của những người lớn xung quanh khi chị còn thơ bé: “Nhiều người lớn suốt ngày trêu tôi ‘Bố mày đi theo gái rồi’, ‘Bố mày đi lấy vợ khác, bỏ mẹ con mày rồi’, ‘Về bảo mẹ mày lấy chồng đi, bố mày không về nữa đâu’, khi đó, trong tôi là sự thất vọng về bố, hình ảnh đẹp về bố bỗng vỡ vụn. Tôi thương tổn và tủi khi nhìn các bạn có những ông bố thật sạch. Dần dần, tôi ghét bố, ghét những ông bố của người khác, ghét khi phải nhìn thấy niềm hạnh phúc của những gia đình có đầy đủ cả bố và mẹ, tôi trở nên ích kỷ, đố kỵ…”.
Theo chị Ngân, có những sự tổn thương tâm lý đi theo đứa trẻ cả đời, sau những câu trêu đùa. “Một điều mà mọi ba má cần nhớ, đó là luôn luôn trọng trẻ, nói chuyện với trẻ bằng thái độ thương thật tình, cởi mở, cương trực, trang nghiêm sẽ mang lại hiệu quả cao trong việc giúp trẻ hấp thu thông báo, phân biệt đúng – sai, thật – giả… trẻ sẽ ngày càng tin tưởng ba má hơn. Niềm tin và sự ngưỡng mộ sẽ khiến trẻ trở thành ngoan ngoãn, vâng lời ba má mà không hề phải dọa nạt hay dồn ép nặng lời”.
Trong khi đó, chị Thiệp Ngần cho rằng dạy con nên người, trước nhất là đặt mình vào vị trí của trẻ con để không làm thương tổn các em.
0 Comments: